Difinsaun Base de Dados

ola beleun sira imi hotu-hotu diak ka lae hakarak vizita hau nia blog ida ne kolia konba materia informatik..mak hanesan tuir mai nee:

Definisaun Base de dao"Sistema Gerenciamento banku dadus (SGBD) – iha lian inglés Data Base Management System (DBMS) – ne ' e konjuntu programa uza (softwares) oinoion gerenciamento baze dadus ne ' e. Ninia objetivu prinsipál mak hasai husi aplikasaun kliente responsabilidade atu gerenciar asesu ne ' e, manipulasaun no organizasaun ba dadus ne ' e. SGBD ne ' e fó ba sira-nian klientes interface ida ne ' ebé bele inklui, altera ka konsulta dadus antes armazenados. Iha banku dadus relacionais ba interface ne ' e kompostu husi APIs (Application Programming Interface) ka drivers SGBD nian, ne ' ebé implementa komandu iha linguajen SQL (Structured Query Language) ne ' e. "

1.     1.Objektivo Aprende Materia Ne’e

Wainhira aprende materia ida ne’e, hein katak kolega, le’e nain  sira bele komprende ou hatene:

1.               Funsaun husi software base de dadus.

2. Oinsa atu Loke, Taka no Rai File Base de Dadus Ida
3. Oinsa atu Halo no Rai Tabela no halo Relatorio
4. Hadia Dadus no hamos Dadus

Microsoft Access mak hanesan programa aplikasaun ida hodi halo aplikasaun base de dadus. Software base de dadus nia funsaun atu halo prosesu hadia dadus, halo tabela no relatorio dadus.

Ezemplo base dadus maka hanesan : Base Dadus Estudante ne’e atu empresta livru no livru nian, nst...

1.2.Kuinesemento Access

Dalan atu Loke Programa Microsoft Access 2007, maka hanesan tuir mai ne’e:

Start ð All Programs ð Microsoft Office ð Microsoft  Office  Access 2007

Dalan atu taka Programa Microsoft Access 2007, maka hanesan tuir mai ne’e:n Klik iha view pois ba fali iha exit access ou Klik Simbolo/Tanda  X iha sikun los nia leten.

1    .3.Halo File Database

Klik  Blank Database depois Hakerek Naran File ou database nia naran pois Klik Create

1.3.1.

Menu

Office Button

Mosu Tabela Hanesan Ne’e

Ribbon

Object Preview

Database Object

1.3.2.      Esplikasaun kona ba Tabela iha Leten:

·         Office Button : Mak hanesan fatin ida atu Loke Foun Dokumentus, Rai, Halo imprimi, Sai nst

·         Ribbon : Mak hanesan Sub Menu husi Menu nian.

·         Database Object : Hanesan objeito ida nebe aktiva ona atu usa iha base dadus ida.  Expemplo : Tabela, Formulario, Relatorio, Macro nst.

·         Object Preview    : Fatin ba objeito nebe ita aktiva ona hanesan Tabela, Formulario, Relatorio nst.

1.4.Kria Ou Halo Tabela

Klik iha View Hili Design View  pois Hakrek naranTabela  iha balok Table Name Exmplo  empresta livru depois Klik Ok

1.4.1.      Mosu Tabela Hanesan Ne’e

Field Name

Description

Data type

1.4.2.      Esplikasaun kona ba Tabela iha leten:

Field  Name(Naran Field) : hanesan fatin ida atu hakerek Naran  husi Item ida ne’ebe ita atu halo base de dadus .

·         Data Type (Tipu Dadus) : Forma  ida  atu halo diferente entre      tipu dadus sira/ karakteristika ne’ebe  ita atu hili  tuir dadus ida- idak.

·         Description ( Deskripsaun) :  usa atu hodi hakerek kompleto naran husi item nebe ita hakerek iha field name ou Esplikasaun husi Filed

Bainhira ita enxe ona field name ita ba klik fali iha data type hodi item sira tamba item iha tipu oi-oin. Item sira mak tuir mai ne’e ho nia eplikasaun:

·         Text  : Usa atu hodi hakerek alfabeto ho Numeru. karakter maksimum 255

·         Number  : Usa atu rai dados numeru

·         Date/Time  : Atu rai data no oras

·         Memo  : Bele rai Valor to 65.535 karakter

·         Currency  : Valor osan

·         Autonumber  : Numeru nebe tuir malu  no labele troka

·         Yes/No : Iha valor rua deit  mak hanesan Yes/No ou True/False ou  On/Off

·         OLE Object : Ba objeito,hanesan Figura no lian no stn .

·         Hyperlink : Atu rai ba pointer situs web

1.4.3.      Esplikasaun Husi Kada Tab Menu

v  Parte home nian

Ø  Home:  nia funsaun atu halao operasaun iha file no halo modifikasaun ba texto , halo mudifikasaun ba apresentsaun hanesan hamos liafuan no troka liafuan ba kada slide sira. Loke slide foun ,loke file, termina forma no modelu texto iha paragrafu.

v  Parte Create

Ø  Create : usa atu hodi halo objeito foun(objek baru) ho nia atributo nebe persija iha base dados, ho tabela create ne’e ita bele kria tabela foun atu hodi ense dados ba. Buat nebe importante mos ho tab create ita bele kria formulario no halo relatorio  .

Tab Create iha Parte Haat  mak hanesan :

·         Group Tables/Grupo Tabela

Grupo Tabela ho nia objeitivo atu kria tabela dados nomos atu defini tipo tabela saida mak atu kria.

1.      Tabela / Table: Usa atu hodi kria tabela base dados foun.

2.      Modelo Tabela/Table Templates: Usa atu hodi kria tabela base dados foun tuir exemplo nebe iha ona, User(ema nebe usa) hili deit exemplo ne iha ona

3.      SharePoint Lists: digunakan untuk membuat daftar titik penyimpanan data yang sedang dibuat.

4.      Table Design: usa atu hodi desain tabela nebe persija iha tabela base de dados

·         Grupo Formulario / Group Forms

1.      Formulario /Form usa atu hodi desain formulario  base dados Foun.

2.      Split Form: Usa atu hodi desain formulario nebe fahe ba parte 2

3.      Multiple Items: Usa atu hodi desain formulario husi dados nebe iha ona laran .

4.      PivotChat: usa atu hodi halo grafik husi base dados.

5.      Blank Form: usa atu hodi desain formulario nebe sei mamuk no user(ema nebe usa) bele halo desain tuir nia hakarak.

6.      More Forms: usa atu hodi hili field saida deit mak persja atu hamosu husi dados sira.

7.      Form Design: usa atu halo desain forumulario tuir user (ema nebe usa) nia

·         Grupo Relatorio /  Group Reports

Grupo Relatorio em jeral usa atu hodi halo Relatorio , ho nia forma iha :

1.      Report: Usa atu hodi halo formato relatorio tuir standar iha Microsoft Access 2007

2.      Labels: Usa atu hodi halo label husi base dados nebe aktiva.

3.      Blank Report: Usa atu hodi halo formato relatorio  nebe sei mamuk  atu user bele halo desain tuir nia hakarak.

4.      Report Wizard: Usa atu hodi halo formato relatorio tuir esesensia nebe prepara ona iha Microsoft Access 2007.

5.      Report Design: Usa atu hodi desain formato realatorio tuir user nia hakarak.

·         Group Other

Group Other ho nia forma mak hanesan :

1.      Query Wizard: Usa atu hodi halo query tuir forma nebe iha ona Access

2.      Query Design (New Objek Query) : Usa atu hodi halo query foun tuir user nia hakarak.

3.      Macro: merupakan tool yang digunakan untuk membuat perintah tertentu pada sebuah database.

v  Parte External Data

Ø  External Data mak hanesan parte ida Access nebe usa atu hodi Import (foti ) no export (fo) dados husi Access ou mos progrma seluk nebe prepara ona iha tabela nia laran.   Ho nia Exemplo sempre usa iha Access mak hanesan :

1.      Access: Usa atu import dados husi access nebe kria ona

2.      Excel  : Usa atu import dados husi excel  nebe kria ona iha tabela

v  Tab Database Tools

1.      Visual Basic     : halo edit ho  visual basic

2.      Run Macro      : Halao macro

3.      Relationships : mendefinisikan bagaimana data dalam tabel yang terkait, seperti ID fields dan nama fields dalam tabel yang berbeda yang harus  sesuaikan/merelasi.

CAP II

(ATU HALO TABELA, QUERY, FORM, REPORT NO SWITCHBOARD)

2.1.Atu Halo Tabela

Bainhira tabela mosu hanesan ne’e entaun hatama field ne’ebe ita presiza atu tau, field tau tiha ona enataun ba hili fali data type. Ex. : Data empresta ne’e nia data type tau data/time tamba iha ninia record ne’e uza data(tangal). Depois field selu-seluk ne’e halo tuir ezemlpu ne’ebe iha tiha ona. Se ninia record ne’e uza textu entaun hili text pois enxe ninia file size, ne’e katak se karakter  to’o hira entau tau ida ne’e. Se ita hatene ona katak sexo ne’e nia record rua deit mak hanesan feto no mane ne’e mak ita hili deit lookup wizard ne’e.

Se tabela mosu hanesan ne’e hili opsaun segundu, depois klik iha next

Mosu hanesan ne’e fali ketik iha tabela laran feto no mane. Depois klik next mos diak lansun klik iha finis mos diak.

Depois field selu-seluk ne’ebe iha record oituan deit bele halo hanesan ne’e mos diak.

Se field sira tau hotu ona entaun deteremina primary key ou field ida ne’ebe unika iha tabela nia laran. Atu hili caranya ba blok tiha field ida ne’ebe unika pois ba klik iha primary key ou tanda ida ne’ebe hanesan save ne’e. Bainhira klik iha primary key mak dehan atu simpan entaun yes mos diak ou buti tombol enter.

Se hakarak atu hare tabela entau ba klik iha view pois ba fali datasheet view nia resultadu mak iha kraik ne’e.

Mosu tabela hanesan leten tiha ona entaun enxe ona record ne’ebe ita presiza. Se record enxe hotu ona entaun taka tiha tabela ne’e, caranya klik kanan iha tabel pois klik iha close.

Atu kria fali tabela foun ida iha data base ida ohin ne’e nia laran entaun ba klik iha create pois ba klik iha tabel design.

Mosu tabela hanesan iha kraik ne’e entaun hatama nia field ne’ebe presiza pois hili mos ninia data type, ninia field size no mos determina ninia pimary key. Hili primary key mak mosu fali kotak ida entaun ketik tabela ne’e nia naran depois klik iha ok.

Bainhira hili hotu ona entaun ba hare tabela no enxe ninia record sira ne’ebe mak iha. Enxe hotu ona entaun taka tiha tabela ne’e.

Atu halo ligasaun ba malu entaun ba loke fali tabela ne’ebe ita hakarak atu aumenta. Loke tiha ona mak mosu tabela hanesan iha sorin ne’e entaun ba klik iha view pois klik fali iha design view.

 Mosu hanesan ne’e entaun ketik field ida ne’ebe ita hakarak atu gabun ba iha tabela ida ne’e. Ex.: iha ne’e gabun naran livru nian ba iha tabela empresta. Pois ketik naran livru iha field name iha liu okos pois data type hili lookup wizard.

Mosu tabela hanesan sorin ne’e hili opsaun primeiru pois next

Mosu hanesan ne’e mos klik iha next.

Mosu hanesan iha sorin ne’e hili field ne’ebe ita ketik ona iha tabela leten. Hili naran livru pois klik iha tanda ida ne’e   “  > “ klik iha ne’e mak muda ona ba sorin entaun klik iha next.

Mosu hanesan ne’e klik next.

Mosu fali hanesan ne’e entaun klik next mos diak no mos klik iha finish mos diak.

Se ita hili tiha ona finish mak mosu buat ida dehan simpan entaun yes. Atu hare fali tabela entaun loke tiha pois ba hili deit record nebe iha tiha ona iha naran livru.

2.2.Atu Halo Query

Atu halo fali query, enatun ba klik iha create pois klik iha query design.

Mosu hanesan iha kraik ne’e, hili tabela ne’ebe ita hakarak atu halo ninia query, hili tiha ona tabela entaun klik iha add, bainhira add tiha ona mak tabela mosu ona entaun klik fali iha close.

Atu hamosu ba iha kota-kotak kraik ne’e entaun klik dala rua iha field ne’ebe mak iha. Ex.: klik dala rua iha data empresta, data hatama, naran estudante, nim estudante nsst...

Mosu ona iha kotak kraik, bainhira hakarak atu bolu ou hamosu ema deit ou feto deit enatun iha tabela ou kotak sexo nia okos pois ketik “like []![hakerek sexo]”, pois ba klik iha run.

Mosu kotak ida ne’e entaun ketik mane ou feto iha kotak nia laran sala satu ida deit mane hakarak atu bolu mane deit entaun ketik mane. Se hakarak atu bolu feto deit entaun ketik feto. Pois klik ok.

 Nia resultadu mak iha kraik ne’e. Se mosu ona hanesan ne’e entaun taka tiha.

Mosu hanesan ne’e yes.

Mosu fali hanesan sorin ne’e entaun ketik query nia naran. Ex.: Query sexo

2.3.Atu Halo Form

Atu kria form ba klik iha create pois ba klik fali iha form design.

Mosu hanesan ne’e ba klik iha logo pois hili gambar ou logo ne’ebe ita hakarak atu tau, Pois ok.

Pois tau tiha ona logo entaun kopy pois halo nusa mak ema hare tertarik. Atu tau ninia topiku ba klik iha lable pois ba klik iha logo rua nebe nia klaran pois ketik nia topik.

 Atu aumenta  field iha iha logo nia okos entau ba klik iha add existing field, pois klik dala rua iha data empresta, data hatama naran estudante, nim estudante, sexo nsst...

Atu tau fali tombol  liu, fila, baliu kotuk no baliu oin. Enataun ba klik iha button, pois iha tabela laran gategories ne’e nafatin pois actions ne’e hili “go to first record pois”, klik iha next mos diak finish mos diak. Atu tau fali liu fila mos cara hanesan so atu hili actions mak ketak. Atu hili liu nian entaun actions ne’e hili “go to next record”, fila nian hili “go to previous record” no ba liu oin hili “go to last record”.

Atu halo fali tombol autmena, hamos no rai nian. Atu halo tombol aumenta nian entaun ba klik nafatin iha button pois klik iha tabela laran. Pois categories ne’e hili record operations,  pois actions no actions ne’e hili “add new record”. Pois next.

Mosu fali hanesan ne’e entaun bainhira ita hakarak atu tau deit ninia simbolu entaun hanesan iha leten ne’e hili nafatin picture pois next  mos diak finish mos diak. Maibe ida ne’e ita hakarak atu tau letra deit ne’e mak hili text pois hakerek lia fuan ne’ebe cocok ou han malu ho add new record. Ida ne’e tau deit “aumenta”. Pois next mos diak finish mos diak.

Atu halo Tombol hamos no rai nian cara hanesan deit  maibe ninia actions mak keta-ketak hamos ne’e actions hili “delete record” no rai nian “hili save record”.

Tombol tau hotu ona entaun  kopi logo iha leten ne’e pois ba past iha kraik.

Bainhira sei  taka hanesan ne’e klik kanan, hili “positions” pois ba fali “send to back”

Atu hare form ba klik iha view pois ba fali form view.

Nia resultadu mak ne’e, mosu hanesan ne’e tiha ona entau taka tiha. Bainhira close mak mosu fali dehan simpan entaun yes pois mosu tabela fali entaun ketik form nia naran.

2.4.Atu Halo Report

2.4.1.      Report Design

Atu aumenta fali report entaun ba klik  iha create pois ba klik fali iha report design.

Tau logo ba klik iha logo pois hili foto ou gambar ne’ebe ita hakarak atu tau pois ok.

Atu aumenta  field iha iha logo nia okos entau ba klik iha add existing field, pois klik dala rua iha data empresta, data hatama naran estudante, nim estudante, sexo nsst... pois edit halo didiak para bainhira ema hare tertarik lalais.

Atu halo konta  ba iha report  nia laran ba klik iha tex box pois ba klik iha kotak  nia laran. Iha ne’e ita atu konta ema hamutuk hira mak empresta livru, caranya ba klik iha tex box pois ba klik fali iha kotak  nia laran pois hamos kotak ne’ebe letra text iha ne’e hamos tiha pois ketik iha kptak ida fali nia laran ketik for mula ida ne’e  ="ALUNOS NE'EBE EMPRESTA LIVRU HAMUTUK " & Count([DEPARTEMENTU]) & " PESSOAS". Atu konta om hira entaun ketik  ="TOTAL OFFICE MANAGMENT(OM) :"& Sum(IIf([DEPARTEMENTU]="OM";1)) & " PESSOAS". Atu hatene ie hira katik ="TOTAL INFORMATIC ENGENHARIA(IE) : " & Sum(IIf([DEPARTEMENTU]="IE";1)) & " PESSOAS". No atu hatene ct hira ketik ="TOTAL CIENCIA TEGNOLOGIA(CT) : " & Sum(IIf([DEPARTEMENTU]="CT";1)) & " PESSOAS".

Bainhira atu hare report nebe ita kria tiha ona entaun ba klik iha view pois ba klik fali iha report view. Nia resultadu mak iha kraik ne’e. Resultadu diak tiha ona entaun taka tiha report ne’e, taka mak mosu kotak hanesan ne’e entaun ketik report report nia naran pois ok.

2.4.2.      Report Wizard

Atu halo ou kria fali report wizard ba klik iha create pois ba klik fali iha report wizard.

Mosu hanesan ne’e hili iha tabel query ne’e hili tabel empresta livru. Iha okos liu ne’e ba klik iha tanda rua ida hanesan ne’e “ >>” pois klik next.

Mosu fali hanesan ne’e klik next.

Mosu hanesan ne’e mos next deit.

Se mosu hanesan ne’e iha layout  ita bele uza columnar, justified maibe  iha ne’e ita uza deit tabuler poi iha orientation ne’e uza deit portrat. Depois klik iha next.

Iha ne’e mos hanesan buat bar-barak iha neba maibe ita hili deit flow pois klik iha next. Opsaun bar-barak ne’e ita bele uza hotu

Mosu hanesan ne’e klik iha finish deit.

 Mosu hanesan ne’e ba klik iha close print.

Mosu hanesan iha kraik ne’e tiha ona edit fali iha halo rapi para ema hare tertarik lai-lais edit hotu ona entaun ba hare fila fali. Klik iha view pois ba klik fali iha report view.

Resultadu mak iha kraik ne’e. Mosu hanesan ne’e ona entaun taka tiha tabel ida ne’e. Bainhira ita taka  mak haruka ita atu simpan klik yes.

2.5.Atu Halo Switchboard

Atu halo switchboard items ba klik iha database tools pois ba klik fali iha switchboard manager. Pois ok.

Mosu kotak ka tabela hanesan ne’e entaun klik iha edit.

Mosu fali hanesan ne’e entaun ketik menu primeiru iha kotak nia laran. Pois close.

Mosu hanesan ne’e tiha ona ba klik iha new.

Mosu fali hanesan ne’e entaun ketik menu form iha kotak nia laran, pois klik iha ok.

Atu halo  menu report nian mos hanesan  klik iha new. Pois iha kotak ne’e ketik menu report, pois klik iha ok.

Atu halo  menu sai nian mos hanesan klik iha new. Pois iha kotak ne’e ketik menu sai, pois klik iha ok.

Mosu hanesan ne’e entaun klik dala rua iha menu form.

Mosu hanesan ne’e fali enataun ba klik iha new.

Mosu hanesan ne’e fali enatau text ne’e tau form, command ne’e nafatin iha go to  switchboard. Pois switchboard ne’e hili menu form. pois klik ok.

Atu halo report ne’e mos hanesan iha leten klik iha new pois text ne’e tau  ou ketik report, command ne’e nafatin iha goto switchboard. Pois switchboard ne’e hili menu report. pois klik ok.

Atu halo sai nian ne’e mos hanesan  iha  leten, klik iha new pois text  nian ne’e  ketik sai, command ne’e nafatin iha goto switchboard. Pois switchboard ne’e hili menu sai. pois klik iha ok.

Hanesan ne’e tiha ona entaun klik iha close.

Mosu hanesan ne’e klik dala rua iha menu form.

Mosu hanesan ne’e fali entaun klik iha new.

Mosu hanesan ne’e entaun text ne’e ketik form, command ne’e hili open form in add mode.

Pois iha form ne’e hili form empresta ou tabela form nian ne’ebe ohin ita kria ona iha data base nia laran.

Atu halo sai nian mos hanesan iha leten, klik iha new pois text ne’e ketik sai, command ne’e hili go to switch board.  Pois switchboard ne’e hilimenu primeiru. Ne,e para bainhira ita klik iha sai entaun sei fila fali ba menu primeiru.

Mosu hanesan ne’e ona entaun klik iha close.

Mosu hanesan ne’e fali ona entaun ba klik iha menu report.

Text ne’e ketik report empresta livru, command hili open report.

Pois iha report ne’e hili report empresta livru.pois klik iha ok.

Pois atu halo fali tabela empresta livru nian mos hanesan klik iha new, text ne’e tau tabela empresta livru, pois command nian hili nafatin open report no report nian hili tabela empresta livru. Pois klik iha ok.

Pois atu halo fali sai nian mos hanesan klik iha new, text ne’e tau sai, pois command nian hili iha go to switchboard no switchboard  nian hili menu primeiru.

Mosu hanesan ne’e ona entaun ba klik iha clos.

Mosu hanesan ne’e fali entaun klik dala rua iha menu sai.

Mosu hanesan ne’e klik iha new.

Mosu hanesan ne’e entaun text ne’e ketik  sai husi akses pois cmmand ne’e hili exit application. Pois klik iha ok.

Atu halo fali kansela nian mos hanesan iha leten klik iha new pois text ne’e ketik kansela, command ne’e hili go to switchboard. Depois switchboard ne’e hili menu primeiru. Pois klik iha ok.

Mosu hanesan ne’e ona entaun close.

Mos hanesan ne’e mos close nafatin.

Mosu hanesan ne’e ona entau ba loke iha switchboard hodi hare resultadu ne’ebe ohin ita halo.

Sei mosu hanesan ne’e entaun ba klk iha view pois ba fali design view hodi halo modifika didiak para ema quandu hare entaun tertarik lai-lais.

Modifika ona hanesan ne’e entaun ba hare fali resultadu ne’ebe ohin ita modifika tiha ona.

Quando ita hare furak tiha ona entaun taka ona switchboard ne’e, bainhira taka mak dehan simpan entaun klik iha yes.

CAP III

(LIAFUAN MAK TAKA)

Atu taka hau nia modulu ida ne’e hau hakerek na’in husu deskulpa barak ba ema ne’ebe le’e modulu ida ne’e sei karik hau nia lia-fuan ruma lalo’os  i  la monu ba le’e na’in sira nia laran karik hau husu deskulpa, hau prontu simu ita bo’ot sira nia kritika no sujestaun. Hodi nune’e ita bele hadia modulu ida ne’e atu sai nu’udar esperensia ida hodi desenvolve ita nia a’an ba futuru oin mai. Liu husi materia ida ne’e hau La haluha mos  hato’o obrigadu barak ba ema ne’ebe le’e modulu ida ne’e liu-liu ba mestra Umbelina, mesmu iha failansu barak mak hetan iha modulu ida ne’e.

Mak ne’e deit dala ida tan nu’udar hakerek na’in  la haluha hato’o obrigadu barak ba ita bo’ot sira hotu nia atensaun.

3.1.Resumu

Resumu badak ne’ebe hau foti mak hanesan tuir mai ne’e:

Ø  Microsoft  Access ne’e  importante teb-tebes ba hau no mos  ba kolega estudante hotu tamba liu husi materia Microsoft Access ita bele hetan buat ne’ebe diak no fo benefisiu ba ita. Liu-liu pesoalmente ba hau nia a’an rasik maka atu sai ema ne’ebe intelektual.

Ø  Liu husu materia ida ne’e ita bele apreende buat barak ne’ebe iha Ms Access nia laran

3.2.Sujestaun

Husu ba estudante no kolaga  sira wainhira hakarak atu ita nia materia ne’e lao ba oin, ita labele garantia  deit ema seluk maibe ita ida-idak tenke buka no esforsu a’an atu nune’e  ita nia  materia Microsoft Access ne’e bele lao ho diak.

Microsoft Access mos presiza tamba ita bele hetan oportunidade diak ba ita nia moris.